चालु आर्थिक वर्षको ११ महिनामा सरकारको बजेट खर्च झण्डै आधा मात्र, पूँजीगत खर्च झनै कमजोर

काठमाडाैं, २ असार । चालु आर्थिक वर्ष २०८१/८२ समाप्त हुन एक महिना मात्रै बाँकी रहँदा सरकारले कुल बजेटको करिब ६९ प्रतिशत मात्रै खर्च गरेको छ। महालेखा नियन्त्रक कार्यालयको पछिल्लो तथ्यांकअनुसार, साउनदेखि जेठ मसान्तसम्मको ११ महिनाको अवधिमा सरकारले कुल १२ खर्ब ८३ अर्ब ३१ करोड ६० लाख रुपैयाँ खर्च गरेको छ, जुन कुल बजेटको ६८.९८ प्रतिशत हो।
सरकारले चालु आर्थिक वर्षका लागि कुल १८ खर्ब ६० अर्ब ३० करोड ३० लाख रुपैयाँको बजेट प्रस्तुत गरेको थियो। जसमा चालू शीर्षकमा ११ खर्ब ४० अर्ब ६६ करोड ४५ लाख, पूँजीगत शीर्षकमा ३ खर्ब ५२ अर्ब ३५ करोड ४० लाख, र वित्तीय व्यवस्थातर्फ ३ खर्ब ६७ अर्ब २८ करोड ४५ लाख विनियोजन गरिएको थियो।
तर बजेट खर्चको अवस्थाले देखाउँछ कि विशेषगरी पूँजीगत खर्च अत्यन्त कमजोर रहेको छ। चालु आवको ११ महिनामा पूँजीगत खर्च कुल विनियोजनको केवल ४०.७ प्रतिशत मात्र पुगेको छ, अर्थात् १ खर्ब ४३ अर्ब ३९ करोड ७ लाख रुपैयाँ खर्च भएको हो। यो अघिल्लो वर्षको सोही अवधिको तुलनामा पनि करिब ५ प्रतिशतले कम हो। गत वर्ष सो अवधिमा पूँजीगत खर्च ४४.६८ प्रतिशत अर्थात १ खर्ब ३४ अर्ब ९७ करोड ९२ लाख रुपैयाँ रहेको थियो।
यता, वित्तीय व्यवस्था शीर्षकमा भने तुलनात्मक रूपमा उच्च खर्च भएको छ। चालु आवमा सो शीर्षकका लागि विनियोजित ३ खर्ब ६७ अर्ब २८ करोड ४५ लाखमध्ये ७८.४१ प्रतिशत अर्थात् २ खर्ब ८७ अर्ब ९७ करोड ३६ लाख रुपैयाँ खर्च भइसकेको छ। यो रकम मुख्यतया सरकारी ऋणको साँवा तथा ब्याज तिर्न प्रयोग गरिएको हो।
यो बजेट खर्चको अवस्था हेर्दा, सरकारले विनियोजित रकम प्रभावकारी रूपमा प्रयोग गर्न नसकेको स्पष्ट देखिन्छ। विशेषगरी विकास निर्माणसँग प्रत्यक्ष सम्बन्धित पूँजीगत खर्चमा देखिएको कमजोरीले राष्ट्रिय अर्थतन्त्र र सेवा प्रवाहमा नकारात्मक असर पार्ने विज्ञहरूको ठम्याइ छ।