बैंक तथा वित्तिय संस्थामा रहेको स्प्रेड अन्य क्षेत्रमा पनि लागु गर्नुपर्छ

अनिलकेशरी शाह
काठमाडौं, ४ भद्रौ । नविल बैंक गत आर्थिक बर्षमा ४ अर्ब भन्दा बढी नाफा कमाएर नीजि स्वामित्वका वाणिज्य बैंकहरुमा खुदमुनाफा बढी आर्जन गर्ने बंैकहरुको अग्रस्थान ओगटेको छ । बैंकले चालू आर्थिक बर्ष पनि नाफा बढी कमाउने मात्र नभएर सेवा सुविधा र शाखा विस्तारमा पनि अग्रस्थान ओगट्ने हाम्रो दाबी छ । गत बर्षमा २२ वटा नयाँ शाखा विस्तार गर्नुका साथै बैंकको ऋण लगानी २३ प्रतिशत र निक्षेप संकलनमा १५ प्रतिशतले वृद्धि भएको छ । बिशेष गरि शाखा बिस्तारमा ग्रमिण भेगलाई नै प्राथमिकता दिदै सुदुर पश्चिमको कर्णाली देखि मुलुकका सबै स्थानमा बैंकिङ्ग पहुँच विस्तार गर्ने लक्ष्य सहित शाखा विस्तार गरिरहेका छौं ।

निक्षेप संकलन र लगानीको तालमेल राम्रोसँग मिलाउन सकेमा मात्र कुनै पनि बैंकले लक्ष्य अुसारको मुनाफा आर्जन गर्न सक्छ । पछिल्लो समयमा देशका विभिन्न स्थानका वाणिज्य बैंकका शाखामा ग्राहक संख्या अत्याधिक रुपमा बढीरहेको छ । साथै निक्षेप संकलन र ऋणको माग पनि सोही अनुपातमा बढी रहेको छ । वित्तिय क्षेत्रको सेवा फराकिलो हुदै गएर व्यापार बढेको भए पनि अघिल्ला बर्षहरुको तुलनामा बैकिङ्ग सेवाको दायरा अनुसार गत बर्ष नाफामा वृद्धि हुन नसेको देखिन्छ । वित्तिय क्षेत्र मात्र नभएर जुन सुकै सेवा क्षेत्र जति फराकिलो हुदै जान्छ व्यापार पनि त्यति नै बढ्दै जान्छ ।

तर यो भनेर हामी गत आर्थिक बर्ष जस्तो आक्रमक रुपमा शाखा विस्तार गर्दैनौं । ५÷६ वटा मात्र नयाँ शाखा विस्तार गरि पुरानै शाखाको सेवालाई प्रोत्साहन गर्ने लक्ष्य राखेका छौं । ठुला उद्योग कलकारखानालाई भन्दा मुलुकभरका विभिन्न स्थानहरुमा रहेका साना तथा मझौला उद्योग, घरेलु उद्योग तथा व्यापार व्यावसायलाई प्राथमिताका सहित आवद्ध गराउने छौं । यसका साथै बैंकको सम्पुर्ण सेवा सुविधाहरुलाई विद्युतिय बैंकिङ्ग प्रविधिबाट प्रदान गर्ने र चालु आर्थिक बर्षमा बैंक जनताको घरदैलोमा नै पुगेर उनीहरुको आवश्यकता अनुसारको सेवा प्रदान गर्न हामी तयार छौं ।

अर्को कुरा म फ्री मार्केटमा विश्वास गर्ने मान्छे हु । त्यसमा पनि राष्ट्र बैंकको कुरा हेर्ने हो भने राष्ट्र बैंकले बैंक तथा वित्तिय संस्थामा पहिला ५ प्रतिशत स्प्रेड गरेको थियो । तर, अहिले साढे चार प्रतिशतमा झरेको छ। यसले नविल बैंक जस्तो बैंकको बटम लाइनमा सिधै असर पर्छ । यही विषयलाई लिएर मैले धेरैको राय पनि बुझे कतिपयले होइन साढे चारबाट चारमा झार्नुपर्छ भनेको पनि सुने ।

तर, मैले संविधान हेरे संविधानले भनेको छ नेपाल सोसियलिष्ट कन्ट्री हो । त्यसमा पनि जनताको बुहमतबाट स्थानीय कम्युनिष्ट सरकार बनेको छ। म त अव के भन्न चाहन्छु भने साढे चारबाट चार गर्ने होइन की साच्चिकै देशमा सबैको विकास गर्ने हो भने सबै क्षेत्रमा स्प्रेडको आधारणलाई कार्यान्वयन गर्ने हो की ? कोही व्यवसायीले छिमेकी राष्ट्रमा बनेको मोटरसाइकल ट्रकमा राखेर नेपाल ल्याउछ । त्यसबाट २०, ३० प्रतिशत स्प्रेड खानलाई कतिको जायज छ । कसैले कुनै सामान विदेशबाट ल्याए वापत नै जनताले बढी तिर्नुपर्ने । बैंकको नाफा बढी भयो भन्दा साढे चार, पाँच प्रतिशतमा यति नाफामा बनाइरहेका छांैं । अन्य क्षेत्रमा पनि यती नै स्प्रेड कार्यान्वयन गर्ने कि अव सरकारले सोच्नुपर्छ । संचालन, ट्रान्सपोर्ट लागत जोड्नुस् त्यसपछि नाफा चाही ५ प्रतिशत त्यो भन्दा बढी खान नपाउने । यो भयो भने सबैमा समानुपाति वितरण हुन्छ ।

(नविल बैंकका प्रमुख कार्यकारी अधिकृत शाहसँग गरिएको कुरानकानीमा आधारित सामाग्री)