सरकारी स्वामित्वका २६ सार्वजनिक संस्थान नाफामा, १५ वटा घाटामा
काठमाडौं, ५ मंसिर । हाल सञ्चालनमा रहेका सरकारी स्वामित्वका ४४ वटा सार्वजनिक संस्थानमध्ये २६ वटा नाफामा देखिएका छन् ।
सरकारले सार्वजनिक गरेको ‘सार्वजनिक संस्थानको वार्षिक स्थिति समीक्षा, २०८१’ अनुसार आर्थिक वर्ष २०७९÷८० सम्ममा अस्तित्वमा रहेकामध्ये २६ वटा नाफामा, १५ घाटामा र तीनवटाको कारोबार शून्य देखिएको हो ।
सबैभन्दा बढी नाफा नेपाल विद्युत प्राधिकरणले आर्जन गरेको छ । प्राधिकरणले ९ अर्ब ४१ करोड रुपैयाँ नाफा आर्जन गरेको छ ।
यसपछि नेपाल दूरसञ्चार कम्पनी लिमिटेड ७ अर्ब ९२ करोड, कृषि विकास बैंक १ अर्ब ३२ करोड, राष्ट्रिय वाणिज्य बैंक ३ अर्ब ६० करोड, नेपाल बैंक लिमिटेड ३ अर्ब ४४ करोड, नागरिक लगानी कोष ३ अर्ब ८६ करोड, नेपाल नागरिक उड्डयन प्राधिकरण २ अर्ब ६४ करोड रुपैयाँ नाफा आर्जन गरेको छ ।
नाफामा रहेका २६ संस्थानहरुका खुद नाफा ९८१.४० प्रतिशतले बढेको प्रतिवेदनले देखाएको छ ।
यस्तै नोक्सानीमा सञ्चालित १५ संस्थानको खुद नोक्सानी २.८१ प्रतिशतले बढेको छ ।
अघिल्लो आर्थिक वर्षको तुलनामा सार्वजनिक संस्थानको समग्र खुद नाफामा ३०४६.२० प्रतिशतले वृद्धि भई गत आर्थिक २०७९/८० मा ४८ अर्ब ५१ करोड ७५ लाख रुपैयाँ कायम भएको प्रतिवेदनमा उल्लेख छ । संस्थानहरुको उच्च नाफा वृद्धि हुनुमा अघिल्लो वर्ष ३८ अर्ब १७ करोड ७८ लाख घाटामा रहेको नेपाल आयल निगम गत आवमा भने ११ अर्ब ७२ करोड ३० लाख रुपैयाँ नाफामा रहनुलाई मुख्य कारणको रुपमा लिइएको छ ।
आर्थिक वर्ष २०७९/८० मा सार्वजनिक संस्थानहरुको कूल सेयरधनी कोष वृद्धि हुनुका साथै सरकारको सेयर तथा ऋण लगानीसमेत वृद्धि भएको छ । सरकारको सेयर र ऋण लगानी अघिल्लो वर्षको तुलनामा ६.९ प्रतिशतले बढेको प्रतिवेदनले देखाएको छ ।
सार्वजनिक संस्थानहरुबाट आर्थिक वर्ष २०७८/७९ मा सरकारले ६ अर्ब १६ करोड लाभाँश प्राप्त गरेको थियो । जसअनुसार आर्थिक वर्ष २०७९/८० मा १० अर्ब लाभाँश प्राप्त गरेको थियो । आर्थिक वर्ष २०७९/८० मा सार्वजनिक संस्थानहरुबाट प्राप्त लाभांश कूल सेयर लगानीको २.६३ प्रतिशत रहेको छ ।
