मेलम्चीको पानीबारे खानेपानी सचिवले ढाँटे, आयोजना प्रमुख भन्छन्– ‘तीन महिना अघि पानी काठमाडौं झार्न गाह्रो छ’
दिलु कार्की
काठमाडौं, २० मंसिर । काठमाडौंमा मेलम्चीको पानी आउछ, आउछ भनेको वषौ भइसक्यो । सरकार परिवर्तन भएसँगै खानेपानी मन्त्रालयको जिम्मेवारी सम्हाल्ने हरेक मन्त्रीले काठमाडौंमा मेलम्चीको पानी आउने फरक फरक भाका दिने गर्छन । तर अझै मेलम्चीको पानी काठमाडौंबासीले कहिले पिउन पाउछन् टुंगो छैन ।
पछिल्लो समय मन्त्रालयको जिम्मेवारी सम्हाल्न आएकी विना मगरले गएको दशै अगाडी नै मेलम्चीको पानी काठमाण्डौबासीको धारामा झार्ने बाचा गरेकी थिइन । मन्त्री मगरको दिएको भाका नाघेको पनि २ महिना भइसक्यो तर खानेपानी काठमाडौंबासीको धारामा आएको छैन ।
पछिल्लो समय खानेपानी मन्त्रालयका सचिव गजेन्द्र कुमार ठाकुरले संघीय संसदको विकास तथा प्रविधि समितिको बैठकमा अबको २ महिनामा मेलम्चीको पानी सुन्दरी जलमा ल्याउने बाचा गरे । उनले बैठकमा सम्पुर्ण प्रविधिक कामहरु सकेर ६० दिनमा नै पानी टनेल हुदैं सुन्दरीजल झार्ने बताए । तर उनको प्रतिबद्धता पनि झुटो नै साबित हुने देखिएको छ ।
मेलम्चीको पानी सुन्दरीजल सम्म पुर्णरुपमा ल्याउन अझै कम्तीमा ३ महिना लाग्ने मेलम्ची खानेपानी विकास आयोजनाका प्रमुख सुर्यराज कँडेलले बताए । सचिव ठाकुरले समितिमा उक्त प्रतिवद्धता जनाउदा उनी पनि सँगै थिए ।
अर्थको अर्थसँग उनले भने– ‘सचिवज्युले भने जस्तै २ महिनामा प्रविधिक काम त सकिन्छ तर फिनिसिन्ङ्गको काम सक्न थप १ महिना लाग्छ । नयाँ संरचनाहरुको पुर्ण रुपमा फिनिसिङ्ग भएको छैन । एउटा थप ड्याम बन्न पनि बाँकी छ । अहिलेकै गतिमा काम भएमा २ महिना भित्रमा मात्र प्रविधिक कामहरु सक्न सकिन्छ अन्यथा केही बाधा अबरोधहरु भएमा तोकिएको समयमा कामै सक्न गाह्रे हुन्छ । ’
अहिले सुरुङ्ग खान्ने काम सकिएको भएता पनि त्यस भित्रको फिनिसिङ्गको काम, पानीलाई सुरुङ्ग तिर ल्याउने, बाध बनाउने लगायतका अन्य धेरै कामहरु बाँकी रहेको उनले जानकारी दिए । अहिले सुरुङ्ग मार्ग सरर्फेस फिनिसिङ्ग, सतहमा लाइनिङ्ग, सुरुङ्ग मार्गको भेन्टीलेसन छेड्ने, पाईप टाल्ने र जडान गर्ने, उपकरणहरु जडान, गेटहरु राख्ने र अडिट टनेलहरु थुन्ने लगायत भित्रि प्रविधिक कामहरु भइरहेको कँडेलले बताए ।
मेलम्चीको पानी सुन्दरीजल सम्म झरेपनि त्यहाँको खानेपानी काठमाडौंबासीलाई वितरण गर्न मन्त्री र सचिवले भने जस्तो सहज छैन । काठमाडौंमा बिच्छायाईएको खानेपानीका पाईपहरु सफा गर्न नै अझ समय लाग्छ । साथै बिचमा प्रविधिक समस्या आएमा त्यो समय झनै लम्बिन जाने निश्चित छ ।
मेलम्ची खानेपानी आयोजना २००१ मा ३१ अर्ब ७० करोडको अनुमानित लागतमा सुरु भएको हो । १८ बर्षमा ९५ प्रतिशत काम सम्पन्न हुँदा अबको ५ प्रतिशत काम ५७ दिन पुरा गर्ने आयोजना कत्तिको सक्षम हुन्छ त्यो हेर्न बाकी नै छ । ९५ प्रतिशत काम सम्पन्न गर्नेका लागि आयोजनाले २६ अर्ब रुपैयाँ खर्च गरेको छ । बाकी ५ प्रतिशत कामको लागि ३ अर्ब रुपैयाँ लागत लाग्ने अनुमान आयोजनाको छ । पुर्व अनुमानित लागत भन्दा २ अर्ब ७० करोड रुपैयाँ कममा आयोजनाले काम सम्पन्न गर्न लागेको हो ।
