मेलम्ची आयोजना सरकार आफैले अगाढी बढाउने, प्रावधिक प्रतिवेदन तयार पार्न निर्देशन
काठमाडाैं,४ पुस । मेलम्ची खानेपानी आयोजना निर्माण गरिरहेको इटालियन ठेकेदार कम्पनी सीएमसीले बिचैमा काम छाडेपछि सरकार आफैले आयोजालाइ तोकिएको समयमा नै सम्पन्न गर्ने गरी काम अगाडी बढाउने भएको छ । आयोजना निर्माणको ९० प्रतिशतभन्दा बढी काम सम्पन्न भइसकेको अवस्थामा अब के कति काम बाकी छ त्यसको प्रविधि विश्लेषण सहितको प्रतिवेदन तयार गर्न खानेपानी मन्त्रालयले मेलम्ची आयोजनाको सुरुङ्गको प्राविधिक विश्लेषण सहितको प्रतिवेदन एक हप्ताभित्र तयार पार्न परामर्शदाता कम्पनी इप्टिसालाई निर्देशन दिइसकेको छ । ईटालियन ठेकेदार कम्पनी सिएमसिलेले धरौटीबापत राखेको रकम जफत गरेर भएपनि कार्यतालिका प्रभावित नहुने गरी जुनसुकै हालतमा आयोजना अघि बढाउने निश्कर्षमा सरकार पुगेको हो । ठेकेदारले धरौटीबापत् करिब ढेड दुइ अर्ब रूपैयाँ राखेको छ । बाँकी रहेको निर्माण कार्य सम्पन्न गर्न लागि करिब ३० करोड रूपैयाँ लाग्ने अनुमान गरिएको छ । यस बीचमा ठेकेदार कम्पनीसँग पटक पटक छलफलमा रहेपनि कम्पनीले पुन काम थाल्ने संभावना नदेखिपछि खानेपानि मन्त्रालयले आफ्नै ढंगबाट काम अगाडी बढाउन सरोकारवाला पक्षसँग एव विज्ञहरुसँग परामर्शमा गरिरहेको छ ।
आयोजनाले ठेकेदार कम्पनीलाई ४० करोड रुपैयाँ भुत्तानी गर्ने बाकी रहेको थियो । ठेकेदार कम्पनीलाई आयोजनाले भुक्तानी गर्ने बाँकी रहेको रकम निमार्ण कार्य सम्पन्न भएपछि प्रतिबद्धता गरेको थियो । अन्तराष्ट्रिय ठेक्का सम्झौता ऐनमा पनि ठेकेदार कम्पनीले भुक्तानी नपाए बाँकी भुक्तानीको ब्याज लिन पाउने तर ठेक्का सम्झौता तोड्न नमिल्लने उल्लेख गरिएको छ । अब भने आयोजनाले इटालीयन कम्पनी सिएमसीलाई अदालती मुद्धा तथा अर्जना तिराउने आयोजना प्रमुख सुर्यराज कडेँलले बताए । आयोजनाको बाँकी रहेको काम सम्पन्न गर्नका लागि अहिले करिब २५ करोड रुपियाँ भए उनले जानकारी दिए ।
मेलम्ची खानेपानी आयोजना बारे विसं २०६५ सालमा सीआरसीसी नामक चिनियाँ कम्पनीसँग ठेक्का सम्झौता भएको थियो । चिनियाँ कम्पनीसँग २०६९ असोज ९ गते निर्माण सम्झौता भङ्ग भएपछि नेपाल सरकार खानेपानी मन्त्रालयअन्तर्गतको मेलम्ची खानेपानी विकास समितिले इटालीको सिएमसी कम्पनीसँग २०७० असार ३१ गते दोस्रो निर्माण सम्झौता गरेको हो । मेलम्ची खानेपानी विकास समिति र सिएमसी कम्पनीबीच ७ अर्ब ७२ करोड ३४ लाख ७१ हजार ३४२ प्रारम्भिक निर्माण सम्झौता भएको थियो । सम्झौतामा सिएमसीले ३६ महिना भित्र निमार्ण कार्य सम्पन्न गरि सक्नु पर्ने उल्लेख गरिएको छ ।
ठेकेदार कम्पनी सीएमसीले मेलम्ची खानेपानी आयोजनालाई केही दिनअघि सम्झौता रद्द गर्ने सूचना दिएको थियो । तर, आयोजनाले भने एकतर्फी रूपमा ठेक्का रद्द नहुने भन्दै कम्पनीलाई समयमा काम सक्न निर्देशन दियो । उक्त निर्देशन बेवास्ता गर्दै कम्पनीका प्रतिनिधि र कर्मचारीहरूले नेपाल छाड्ने तयारी गरेपछि गत आइतबार सरकारले ठेकदार कर्मचारीहरुलाई विदेश जान रोक लगाउदै अध्यागमन विभागको निगरानीमा राखेको छ । आयोजनासँग सम्वन्धित प्राविधिक पक्ष लगायतका मत्वपूर्ण कामहरु सम्पन्न भइसकेका छन भने आयोजनामा भेन्टिलेशन साफट, हेड वक्स अडिट टनेल गेट र सेन्सर क्यामाराका केही काम मात्र बाकि छन् । राष्ट्रिय गौरवको आयोजनका रुपमा परिचित मेलम्ची खानेपानि आयोजना दुइदशक पुरानो राष्ट्रिय आयोजना हो ।