चियामा मुलुक आत्मनिर्भर, आयातको ५० गुणा बढी निर्यात
काठमाडौं, २३ असार । प्रमुख निर्यात वस्तुमा पर्ने चियामा नेपालमा आत्मनिर्भ रहेको पाइएको छ । उद्योग विभागले गरेको अध्ययन अनुसार विगगत केही वर्षहरूको तथ्यांकलाई दृष्टिगत गर्दा वार्षिक उत्पादन २४ हजार ११८ मेट्रिक टन, खपत १३ हजार १५१ मेट्रिक टन, आयात २१८ मेट्रिक टन र निर्यात ११ हजार १८५ मेट्रिक रहेको छ । यसरी आयातको तुलनामा निर्यात लगभग ५० गुणा बढी रहेकाले चियाको क्षेत्रमा नेपाल आत्मनिर्भर रहेको देखिएको हो ।
गत आर्थिक वर्षमा चिया उत्पादनको आधा चिया भारत र अन्य देशहरूमा निर्यात गरिएको छ । विगत पाँच वर्षमा चिया आयातको ट्रेण्ड घटेको पाइएको छ भने तर मूल्य भने स्थिर छ ।
विभागका अनुसार नेपालमा १४६ चिया इस्टेट छन् भने १६ हजार ९०५ हेक्टर क्षेत्रमा चिया खेती गरिएको छ । ठूला चिया इस्टेटहरूले ७२ प्रतिशत जमिन ओगटेका छन् भने साना किसानहरू, जो मुख्यतया पहाडी क्षेत्रमा छन् र अर्थोडक्स चिया उत्पादन गर्छन्, उनीहरूले बाँकी २८ प्रतिशत जमिनमा खेती गर्छन् ।
चिया उद्योगको औसत क्षमता उपयोग सीटीसीको लागि करिब ६० प्रतिशत र अर्थोडक्स चियाको ४४ प्रतिशत रहेको पाइएको छ ।
गत आर्थिक वर्षमा नेपालबाट भारतमा १० हजार ८१६.३ मेट्रिक टन (९६.७ प्रतिशत) चिया निर्यात गरेको छ । गतवर्ष २ अर्ब ७८ करोडको चिया निकासी भएको थियो । विभागका अनुसार चिया उत्पादनको औसत वृद्धि ५२ प्रतिशत रहेको छ ।
चिया क्षेत्रले लगभग ७० हजारलाई प्रत्यक्ष र अप्रत्यक्ष रूपमा रोजगारी दिएको छ भने औसत ३० हजार प्रत्यक्ष रोजगारी दिएको पाइएको छ, जसमध्ये अधिकांश महिलाहरू रहेको विभागको अध्ययन प्रतिवेदनमा उल्लेख छ ।
