ट्रेड वारको छायामा चम्किँदै चीन: पहिलो त्रैमासिकमा ५.४% आर्थिक वृद्धि, नवप्रवर्तन र नीतिगत समर्थनको योगदान

काठमाडाैं, ३ वैशाख । चीनले सन् २०२५ को पहिलो त्रैमासिकमा अपेक्षाभन्दा राम्रो आर्थिक प्रदर्शन गर्दै ५.४ प्रतिशतको आर्थिक वृद्धि हासिल गरेको छ। अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पद्वारा लगाइएको उच्च ट्यारिफ लागू हुनुअघि नै चीनले यस्तो नतिजा ल्याएको हो, जसलाई विश्लेषकहरूले अप्रत्याशित र उत्साहजनक प्रगति मानेका छन्।

रायटर्सद्वारा गरिएको सर्वेक्षणमा चीनको आर्थिक वृद्धि दर ५.१ प्रतिशत हुने अपेक्षा गरिएको थियो, तर हासिल भएको ५.४ प्रतिशत वृद्धि सन् २०२४ को अन्त्यतिर देखिएको सुधारलाई थप सुदृढ बनाएको देखिएको छ। यो वृद्धिको पछाडि व्यापक नीतिगत प्रोत्साहन अभियान, आन्तरिक नवप्रवर्तन र सरकारी लगानीको महत्वपूर्ण भूमिका रहेको बताइएको छ।

चीनको राष्ट्रिय तथ्यांक कार्यालय (एनबीएस) का अनुसार, मार्च महिनामा खुद्रा बिक्री ५.९ प्रतिशतले वृद्धि भएको छ, जुन विश्लेषकहरूको ४.२ प्रतिशतको अनुमानभन्दा धेरै हो। त्यस्तै, उद्योग उत्पादन पनि अघिल्लो वर्षको तुलनामा ७.७ प्रतिशतले बढेको छ, जबकि पूर्वानुमान ५.८ प्रतिशत मात्र थियो। स्थिर सम्पत्तिमा भने ४.२ प्रतिशतको वृद्धिले सन्तोषजनक संकेत दिएको भए पनि रियल स्टेट क्षेत्रमा ९.९ प्रतिशतको गिरावट देखिएको छ।

पूर्वाधार तथा निर्माण क्षेत्रमा भने तीव्र लगानी वृद्धि देखिएको छ, जसले अर्थतन्त्रमा विश्वासको संकेतन दिन्छ। शहरी बेरोजगारी दर पनि फेब्रुअरीको ५.४ प्रतिशतबाट घटेर मार्चमा ५.२ प्रतिशतमा झरेको छ, जुन श्रम बजारमा सुधारको संकेत मानिएको छ।

नवप्रवर्तनको भूमिका र स्टार्टअपको योगदान

चीनको प्राविधिक नवप्रवर्तनले अर्थतन्त्रमा सकारात्मक प्रभाव पारेको छ। चिनियाँ स्टार्टअप ‘डीपसिक’ ले जनवरीमा एआई प्रविधिमा हासिल गरेको प्रगतिलाई सार्वजनिक गर्दै विश्व बजारमा ओपनएआईसँग प्रतिस्पर्धा गर्न सक्ने संकेत दिएको छ। यो सफलता चीनको प्राविधिक आत्मनिर्भरताको दिशा तर्फको ठूलो पाइला मानिएको छ।

ट्रेड वार र विश्वव्यापी असर

चीनले अहिले अमेरिकी राष्ट्रपति ट्रम्पद्वारा चिनियाँ सामानहरूमा लगाइएको १४५ प्रतिशत करको प्रतिशोधस्वरूप अमेरिकी सामानहरूमा १२५ प्रतिशत कर लगाएको छ। यस व्यापार युद्धका कारण चीनको अमेरिकातर्फको निर्यात २०१८ मा १९.२ प्रतिशतबाट २०२४ मा घटेर १४.७ प्रतिशतमा पुगेको छ। लगानी बैंकहरूका अनुसार चीनको अमेरिकी निर्यात आगामी त्रैमासिकमा दुई तिहाइले घट्न सक्ने अनुमान गरिएको छ भने समग्र निर्यातमा १० प्रतिशतले गिरावट आउने प्रक्षेपण गरिएको छ।

अर्थशास्त्रीहरूको चिन्ता र सरकारको तयारी

चीनको दीर्घकालीन आर्थिक सुधार प्रवृत्ति कायम रहन्छ भन्ने एनबीएसका उपनिर्देशक शेङ लाइयुनको भनाइ छ। यद्यपि, उनले घरेलु माग अझै पनि पर्याप्त नरहेको उल्लेख गर्दै त्यसलाई बढाउन थप उपाय आवश्यक भएको बताए। आर्थिक खुफिया इकाईका वरिष्ठ अर्थशास्त्री तियानचेन सुका अनुसार यो व्यापार युद्धले पूँजीगत खर्चमा प्रभाव पार्दै अर्थतन्त्रलाई सुस्त बनाउन सक्ने चेतावनी दिएका छन्।

चिनियाँ अधिकारीहरू आगामी त्रैमासिकमा घरेलु उपभोग र आवास बजारमा सुधार ल्याउन थप प्रोत्साहन योजनाहरू लागू गर्ने तयारीमा छन्। यो व्यापार युद्धका बीच पनि चीनले ५ प्रतिशतको आर्थिक वृद्धिको महत्त्वाकांक्षी लक्ष्य तय गरेको छ, जसलाई हासिल गर्न नवप्रवर्तन, रणनीतिक लगानी र नीतिगत लचकताले प्रमुख भूमिका खेल्ने देखिन्छ।