फस्टाउदै पुष्प व्यवसाय, काठमाडौंको उपत्यका बाहिर पनि माग बढ्दो

युवराज पन्त

काठमाडौं, १२ चैत । सुख होस् वा दुःख, सम्मान देखि उपहारसम्म प्रायः सवै कार्यमा फूल(पुष्प) को प्रयोग गरिन्छ । जसको कारण पछिल्लो समय राजधानी काठमाडौंमा फूलको व्यवसाय निकै फँस्टाउदै गएको छ ।

काठमाडौंको कमलादीमा सबनाम श्रेष्ठ विगत २५ वर्ष देखि निरन्तर पुष्प ब्यावसाय गर्दै आएकी छिन् । तीन जना महिला र पाँच जना पुरुष कामदार सहित पुष्प ब्यावसाय गर्दै आएकी उनी यस क्षेत्रमा निकै ठुलो सम्भावना देखिन्छन् । लिलि, अर्किड, सयपत्री माला, जिप्सी, गुलाफ, रजनीगन्ध जस्ता फूलहरु भारत, थाइल्याण्ड, रसिया लगायत युरोपीयन मुलकहरुवाट आयात गरेर व्यापार गर्ने गरेको उनले बताइन । त्यस्तै उनको पसलमा रहेको गुलाफ, जरवेरा, कारमेसन, ग्लाड जस्ता फूल भने नेपालमै उत्पादित हुन । उनको पसलमा मात्रै दैनिक २० हजार देखि २५ हजार रुपैयाँ हाराहारीमा कारोबार हुने गरेको छ ।

त्यस्तै कमलादीकै अर्का पुष्प व्यासायी राजु तामाङको पसलमा पनि सो अनुपातमा दैनिक फुलहरु बिक्री हुने गरेको छ । विशेष गरि नयाँ वर्ष, तिहार, भ्यालेन्टाइन, जन्मदिवस तथा बिवाहको सिजनमा त अझ बढी कारोकार हुने गरेको व्यवसायी तामाङले बताए । बाहिरी मुलुकबाट आयात भएका प्राकृतिक फुलहरुलाई विशेषगरि विभिन्न सभा, समारोहका साथै शुभकार्यहरुमा लैजाने र आर्टिफिसीयल फूल भने प्रायः घर तथा अफिस सजाउन चाहने उपभोक्ताको रोजाईमा पर्ने गरेको व्यवसायी सबनाम श्रेष्ठले बताइन । उनीहरुका अनुसार पछिल्लो समय काठमाडौं उपत्यका सहित चितवन, गोरखा, धादिङ, पोखरा, धनगढीसम्म फूलको राम्रो माग भइरहेको छ ।

पुष्प व्यवसायीहरुको छाता संगठन नेपाल फ्लोरीकल्चर एसोसिएसन (फ्यान)का अनुसार नेपालमा उत्पादित फूलको मात्र वार्षिक रुपमा १ अर्व १५ करोड ५७ लाखको कारोबार भइरहेको छ । नेपालको ३८ जिल्लाको १ सय ३७ हेक्टर क्षेत्रफलमा फुलको खेती भइहरेको छ । जसबाट ४० हजार भन्दा बढीले प्रतयक्ष,अप्रत्यक्ष रुपमा रोजगारी पाइरहेका छन् ।