भारतलाई ट्रम्पको २५ प्रतिशत झड्का, रुसी सम्बन्ध र भन्सार विवाद चर्कियो

काठमाडाैं, १५ साउन । अमेरिकी पूर्वराष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले भारतबाट अमेरिका आयात हुने वस्तुहरूमा २५ प्रतिशत भन्सार महसुल (tariff) लगाउने घोषणा गरेका छन्। उनले आगामी साउन १७ गते (अगस्ट १) देखि नयाँ महसुल लागू हुने जनाएका हुन्।

ट्रम्पले आफ्नै सामाजिक सञ्जाल ट्रुथ सोशल मा लेख्दै भारतसँगको व्यापार सम्झौताका लागि तोकिएको अन्तिम म्याद अगस्ट १ रहेको र त्यसअगाडि सन्तोषजनक सम्झौता नभए शुल्क लागू हुने बताएका छन्।

भारतप्रति ट्रम्पको गुनासो

भारतलाई ‘मित्र राष्ट्र’ मानेपनि, ट्रम्पले भारतीय भन्सार नीतिलाई एकपक्षीय र अमेरिकी उद्योगका लागि हानिकारक भन्दै आलोचना गरे। उनका अनुसार, भारतले आफ्ना निर्यातमा अत्यधिक भन्सार शुल्क लगाउँदा दुई देशबीचको व्यापार असन्तुलित बनेको छ।

उनले भने, “भारतसँग व्यापार गर्दा अमेरिका घाटामा जानुको प्रमुख कारण भारतीय भन्सार नीतिहरू हुन्।”

भारत-रुस सम्बन्धप्रति असन्तुष्टि

ट्रम्पको असन्तुष्टि यति मात्रमा सीमित छैन। उनले भारतले युक्रेन युद्ध जारी रहँदासमेत रुससँग निरन्तर हतियार र तेल किनिरहेकामा गम्भीर आपत्ति जनाएका छन्।

“हामी रुसमाथि दबाव दिइरहेका छौं, तर भारत भने तेल र हतियारको सौदाबाजी गर्दैछ,” ट्रम्पले लेखे। उनले भारतमाथि यसबारे थप अस्पष्ट कारबाही हुनसक्ने चेतावनीसमेत दिएका छन्।

भारतको प्रतिक्रिया

भारत सरकारले ट्रम्पको घोषणापछि सार्वजनिक रूपमा प्रतिक्रिया दिँदै भन्यो, “हामी निष्पक्ष, सन्तुलित र आपसी हितमा आधारित व्यापार सम्झौताका पक्षमा छौं।” भारतले व्यापार विषयलाई राजनीतिक मुद्दासँग नजोड्न आग्रह गरेको छ।

विगतको भन्सार प्रसंग

ट्रम्पले यसअघि अप्रिल २०२५ मा भारतबाट आयात हुने केही वस्तुहरूमा २७ प्रतिशतसम्म भन्सार महसुल लगाउने घोषणा गरेका थिए। त्यसबेला ती नीतिहरूलाई केही समयका लागि स्थगन गरिएको थियो, तर अहिले भने पुनः तीव्र रूपमा महसुल बढाउने चेतावनी आएको हो।

व्यापार तथ्याङ्क

सन् २०२४ मा अमेरिका र भारतबीच झण्डै १९० अर्ब अमेरिकी डलरको व्यापार भएको थियो। तर अमेरिकाले उक्त व्यापारमा करिब ४५ अर्ब डलर घाटा व्यहोरेको थियो।

अब ट्रम्पको नयाँ नीतिले दुई देशबीचको आर्थिक सम्बन्धमा थप तनाव उत्पन्न हुने देखिएको छ। विश्लेषकहरूका अनुसार, यदि राजनीतिक विषयलाई आर्थिक नीतिसँग मिसाइएको खण्डमा अमेरिका–भारत सम्बन्धमा चिसोपना बढ्न सक्छ।