मिथक तोड्दै मेडिसिटी: स्तन क्यान्सरको सत्यता र चाँडो पहिचानको अभियान
काठमाडाैं, १२ कार्तिक । नेपाल मेडिसिटी अस्पतालले स्तन क्यान्सरबारे समाजमा व्याप्त गलत धारणा (मिथक) लाई चिर्दै समयमै रोग पत्ता लगाउनुको महत्त्वमा जोड दिँदै “Beyond the Myths: Understanding Breast Cancer” (मिथकभन्दा पर: स्तन क्यान्सर बुझाइ) नामक जनचेतना अभियान सुरु गरेको छ।
यो पहलको मुख्य उद्देश्य स्तन क्यान्सरको समयमै निदान र उपचारमा बाधा पुर्याउने सार्वजनिक भ्रमहरूलाई सम्बोधन गर्नु र देशभरि नै स्वास्थ्यप्रति सक्रिय रहने संस्कृतिको विकास गर्नु हो।
खतरा बढाउने मुख्य भ्रमहरूको खण्डन:
नेपाल मेडिसिटीले विशेषगरी निम्न चारवटा खतरनाक भ्रमहरूलाई सच्याउनमा जोड दिएको छ:
- पारिवारिक इतिहास मात्र जोखिम होइन: धेरैजसो मानिसमा स्तन क्यान्सर पारिवारिक इतिहासका कारण मात्र लाग्छ भन्ने भ्रम छ। तर, मेडिसिटीले ९० प्रतिशत (१० मध्ये ९ जना) स्तन क्यान्सरका बिरामीमा कुनै पारिवारिक इतिहास नभएको तथ्य स्पष्ट पारेको छ। यसले गर्दा वंशाणुगत पृष्ठभूमिमा मात्र निर्भर रहनु खतरनाक रहेको र सबैले नियमित जाँच गर्नुपर्नेमा जोड दिएको छ।
- निदान भनेको अन्तिम फैसला होइन: धेरैमा स्तन क्यान्सरको निदानलाई मृत्युको सजायको रूपमा लिने डर छ। तर, मेडिसिटीका विशेषज्ञहरूले सुरुवाती चरणमा पत्ता लागेमा स्तन क्यान्सर अत्यन्तै उच्च उपचार योग्य र निको पार्न सकिने रोग भएकोमा जोड दिएका छन्। म्यामोग्राम (Mammograms) जस्ता आधुनिक स्क्रिनिङ विधिहरूले रोगको सफल उपचार सम्भव भएको चरणमा नै निदान गर्न मद्दत गर्छ।
- गिर्खा हुनु नै क्यान्सर होइन: स्तनमा गाँठो (लम्प) भेटिँदा आत्तिनु सामान्य हो, तर ८० प्रतिशत (१० मध्ये ८) गिर्खाहरू क्यान्सररहित (Benign) हुने अस्पतालले बताएको छ। यद्यपि, कुनै पनि नयाँ वा असामान्य गिर्खा भेटिएमा तुरुन्तै चिकित्सकलाई देखाउनु अत्यावश्यक छ।
- लैङ्गिक अवरोधको भ्रम: स्तन क्यान्सर महिलालाई मात्र हुन्छ भन्ने कम जागरूकताका कारण पुरुषहरूमा पनि ढिलो निदान हुने गरेको छ। अस्पतालले यो रोग पुरुषहरूलाई पनि लाग्न सक्ने तथ्यमा सचेत हुन आग्रह गरेको छ।
स्वास्थ्यप्रति सक्रिय हुन आह्वान:
नेपाल मेडिसिटीले सबै नागरिक, विशेषगरी ४० वर्षभन्दा माथिका महिलाहरूलाई आफ्नो स्तन स्वास्थ्यप्रति सक्रिय स्वामित्व लिन अनुरोध गरेको छ। अस्पतालको अन्कोलोजी (अर्वुद विज्ञान) टोलीले सिफारिस गरेका मुख्य कदमहरूमा:
- नियमित क्लिनिकल स्तन परीक्षण (Clinical Breast Exams): स्वास्थ्यकर्मीबाट नियमित रूपमा परीक्षण गराउने।
- म्यामोग्राफी स्क्रिनिङ (Mammography Screening): उच्च जोखिम समूहका महिलाहरूका लागि यो महत्त्वपूर्ण जाँच गराउने।
- आत्म-सजगता (Self-Awareness): नयाँ गिर्खा, स्तनको आकारमा परिवर्तन, निप्पलबाट असामान्य स्राव (रगतसहित), छालाको रंग वा बनावटमा परिवर्तन जस्ता प्रारम्भिक संकेतहरू पहिचान गर्ने।
भैंसेपाटी, ललितपुरमा अवस्थित नेपाल मेडिसिटी अस्पताल NABH International मान्यता प्राप्त नेपालको पहिलो अस्पताल हो, जसले विश्वस्तरीय स्वास्थ्य सेवा र बिरामी सुरक्षा मापदण्डहरू पालना गर्दै आएको छ।



