चीनको तिब्बतमा ६.८ म्याग्निच्युडको शक्तिशाली भूकम्प, १२६ जनाको मृत्यु, नेपालमा पनि महसुस
काठमाडाैं, २९ पुस । चीनको तिब्बत स्वायत्त क्षेत्रको शिजाङ (धिंग्री) काउन्टीमा मंगलबार बिहान ६.८ म्याग्निच्युडको शक्तिशाली भूकम्पले ठूलो जनधनको क्षति पुर्याएको छ। चीनको भूकम्प मापन केन्द्रका अनुसार भूकम्पको केन्द्र जमिनको सतहदेखि १० किलोमिटर गहिराइमा रहेको थियो। यस भूकम्पले कम्तीमा १२६ जनाको मृत्यु र १८८ जना घाइते भएको पुष्टि भएको छ। घटनाले सम्पूर्ण क्षेत्रलाई स्तब्ध बनाएको छ, र उद्धार कार्य तीव्र गतिमा चलिरहेको छ।
राष्ट्रपति सी जिनपिङले भूकम्प प्रभावित क्षेत्रको उद्धार र क्षति न्यूनीकरणका लागि उद्धार कार्यमा तीव्रता दिन निर्देशन दिएका छन् । उनका अनुसार, उद्धार टोलीहरू घटनास्थलतर्फ पठाइएको छ र सरकार प्रभावित क्षेत्रको पुनर्निर्माणमा प्राथमिकता दिनेछ। यस घटनाले चीनमा ठूलो मात्रामा भौतिक र जनधनको क्षति गरेको छ।
नेपालमा पनि भूकम्पको धक्का महसुस भएको छ। नेपालका पूर्वी जिल्लाहरू—संखुवासभा, भोजपुर, तेह्रथुम, ताप्लेजुङ, धनकुटा, खोटाङ, ओखलढुङ्गा, सोलुखुम्बु, र पाँचथरमा यस भूकम्पको धक्का महसुस गरिएको थियो। इलाम, झापा, सुनसरी, मोरङ र आसपासका क्षेत्रहरूमा पनि भूकम्पको धक्का प्राप्त भएको बताइएको छ। नेपालका राष्ट्रिय भूकम्प मापन केन्द्रले यस भूकम्पको तीव्रता ७ म्याग्निच्युडको मापन गरेको छ, यद्यपि नेपालमा हालसम्म कुनै ठूलो मानवीय क्षति भएको विवरण प्राप्त भएको छैन। केही स्थानहरूमा भवन चर्किएका रिपोर्टहरू प्राप्त भएका छन्।
नेपाल सरकारले भूकम्पीय जोखिम न्यूनीकरणको लागि विभिन्न कार्यक्रमहरू सञ्चालन गर्दै आएको छ, जसमा भूकम्प प्रतिरोधी भवन निर्माण, जनचेतना अभिवृद्धि, र आपत्कालीन उद्धार तयारीका कार्यक्रमहरू समावेश छन्। नेपालका सरकारले भविष्यमा यस्ता प्रकोपहरूको प्रभाव कम गर्न भूकम्पीय सुरक्षाका उपायहरूको प्रर्वद्धनमा जोड दिइरहेको छ।
चीन र नेपालका सरकारहरूले आपसमा सहयोग गर्दै उद्धार र राहत कार्यलाई तीव्रता दिएका छन्। यस प्राकृतिक प्रकोपले क्षेत्रीय सहयोग र तयारीको महत्त्वलाई पुनः पुष्टि गरेको छ। चीन र नेपालले भूकम्पीय जोखिम न्यूनीकरण र आपत्कालीन प्रतिक्रियामा सहकार्यलाई अझ सुदृढ बनाउने आवश्यकता देखिएको छ, जसले भविष्यमा यस्ता प्रकोपहरूको प्रभावलाई कम गर्न मद्दत गर्नेछ।
(त्रिभुवन धर तुलाधर)