नेपालमा भ्रमण गर्ने तेस्रो राष्ट्रपति सी, आधा दर्जन भन्दा बढी सम्झौता हुने
काठमाडौ २३ असोज । करिब २३ बर्ष पछि चिनले नेपालको राष्ट्रपति स्तरको भ्रमण गर्ने भएको छ । आगामी २५ गते शनिबार (अक्टोवर १२) चिनियाँ राष्ट्रपति सी जिनपिङ नेपाल आउँने तयारी भएका छन् । सीले नेपालमा करिब २० घण्टा विताउँनेछन् ।
शनिबार बेलुका ४ बजे उनी काठमाडौ आईपुग्नेछन् । सोही दिन उनले राष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारीसँग भेटवार्ता गर्नेछन् । भारत हुँदै नेपाल आउँन लागेका सी आईतबार १२ बजे फर्कनेछन् ।
सो अवधिमा उनी काठमाडौको सोल्टी होटलमा रहनेछन् । उनलाई बिमानस्थलमा राष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारी र प्रधानमन्त्री केपी शर्माल ओलीले स्वागत गर्नेछन् । आईतबार प्रधानमन्त्री ओली र सीको उपस्थितिमा नेपाल – चीन उच्च स्तरीय बैठक बस्नेछ । बैठक पछि आधा दर्जन भन्दा बढी सम्झौता र समझदारी पत्रमा हस्ताक्षर हुनेछ ।
सी नेपाल आउने तेस्रो चिनियाँ राष्ट्रपति हुन् । २०४० साल चैत ६–१० मा तत्कालिन राष्ट्रपति ली सियान्नियानले नेपाल भ्रमण गरेका थिए । २०५३ मा तत्कालीन राष्ट्रपति जियाङ जमिनले मंसिर १९ र २० मा नेपालको राजकीय भ्रमण गरेका थिए । सीको स्वागतका लागि काठमाडौ श्रृगारको कार्य तिव्र पारिएको छ ।
राष्ट्रपति सीको भ्रमणका क्रममा केरुङ–काठमाडौं रेल निर्माणसम्बन्धी घोषणा गर्न नेपालले चीनसँग प्रस्ताव गरेको छ । यसबारे दुई मोडलमा छलफल भइरहेको स्रोतले बताएको छ । पहिलो मोडल अन्र्तगत चीनले नै रेलमार्ग निर्माणको घोषणा गर्नुपर्ने भन्ने राखिएको छ भने दोस्रो मोडलमा मुख्य नेपालले सांकेतिक रूपमा १० प्रतिशत सफ्ट लोन लिने र ९० प्रतिशत रकम चीनले अनुदानमा दिनुपर्ने खालको मोडल तय भएको छ । त्यस्तै, कोरोला नाकामा सुक्खा बन्दरगाह निर्माणको घोषणा हुने सम्भावना पनि उत्तिकै छ । यस अघि नेपालले चिनियाँ पक्षलाई कोरोला नाकामा सुक्खा बन्दरगाह निर्माणमा अनुदान सहयोगका लागि आग्रह गरेको थियो । यसमा चिनियाँ पक्ष सकारात्मक देखिएको छ । कोरोलामा सुक्खा बन्दरगाहसँगै पोखरादेखि कोरोला नाकासम्म दुई लेनको सडक निर्माणमा सहयोग गर्नसमेत प्रस्ताव गर्ने भएको छ । वाणिज्य मन्त्रालयले भौतिक पूर्वाधार तथा यातायात मन्त्रालयमार्फत चीनसँग आग्रह गर्ने भएको हो । नेपालले जलविद्युत् आयोजनामा लगानी गर्नका लागि दूधकोसी, फुकोट कर्णालीजस्ता चार जलविद्युत् आयोजना विकासका एजेन्डासमेत अघि बढाउने तयारी गरेको छ । साथै नेपाल–चीन सुपर्दगी सन्धी, रसुवागढी –काठमाडौं सडक, किमाथाङ्का–हिले सडक, दिपायल–दक्षिण चीन जोड्ने सडक, टोखा–बिदुर–नुवाकोट सडक, गल्छी–रसुवागढी–केरुङ विद्युत प्रसारण लाईन, ७ सय ६२ मेगावाट क्षमताको तमोर हाइड्रो इलेक्ट्रीसिटी प्रोजेक्ट, फुकाट–कर्णाली हाइड्रो इलेक्ट्रीसिटी प्रोजेक्ट, मदन भण्डारी विश्वविद्यालय निर्माण, अद्योगिक पार्क लगायतका विषयमा अहिल दुई देशबीच छलफल चलिरहेका छ ।
