एडीबीको सहयोगमा कम कार्बन उत्सर्जन गर्ने, हाइटेक बस काठमाडौंमा सञ्चालन

काठमाडौं, २९ साउन । बहुपक्षीय दातृ निकाय एसियाली विकास बैंकले काठमाडौंको प्रदुषण न्यूनीकरणका लागि कम कार्बन उत्सर्जन गर्ने १७ बसहरु हस्तान्तरण गरेको छ । यी बसहरु काठमाडौंमा सञ्चालन हुनेछन् । २५ सीटे यी बसहरु गोंगबुदेखि सिनामंगल रुटका लागि सञ्चालन हुनेछन् । यस रुटमा २६ माइक्रोबस र ३५ टेम्पो विस्थापित गरी यी बस सञ्चालन हुन लागेका हुन् ।
यी बसहरु एसियाली विकास बैंकको दीगो सहरी यातायात परियोजना अन्तर्गत सञ्चालन हुन लागेका हुन् । एसियाली विकास बैंकको सहयोगमा सञ्चालित दीगो सहरी यातायात परियोजनाले कम कार्बन उत्सर्जन गर्ने सार्वजनिक सवारीसाधनहरुको प्रयोगलाई प्रोत्साहन गर्छ । यसले काठमाडौंमा सार्वजनिक यातायातको अवस्थामा पनि सुधार ल्याउने विश्वास गरिएको छ ।

जनसख्या वृद्धि, तीव्र सहरीकरण तथा बढ्दो संख्यामा सवारीसाधनले काठमाडौंमा ट्राफिक जाम, सवारी दुर्घटना, वातावरण प्रदुषणको समस्या बढ्दै गएको छ । पछिल्ला वर्षहरुमा सार्वजनिक सवारी साधन सञ्चालनको अवस्था कमजोर देखिन्छ । एसियाली विकास बैंकका राष्ट्रिय निर्देशक मुख्तोर खामुदखानोभले प्रभावकारी सहरी यातायात विकासका लागि एसियाली विकास बैंकले यातायात व्यवस्था विभागसँग मिलेर काम गर्न पाएकोमा खुसी व्यक्त गरे । उनले एडीबीको यो प्रयास सार्वजनिक–निजी साझेदारीमा सहरी क्षेत्रमा सार्वजनिक सवारी साधन सञ्चालनमा सुधार ल्याउन अपरिहार्य रहेको तर्क राखेका थिए । प्रतिस्थापन गरिएका माइक्रोबस र टेम्पोका सञ्चालकहरु यो रुटमा बस सञ्चालनका लागि निजी कम्पनी दर्ताका लागि जुटेका छन् । यसका लागि सरकारद्वारा सञ्चालन गरिएको र एसियाली विकास बैंकले सहयोग गरिरहेको सहरी विकास कोषलेले सहयोग दिएको छ । ग्लोबल इन्भायरोमेन्ट फेसिलिटीबाट कम कार्बन उत्सर्जन गर्ने बसका लागि सहयोग प्राप्त भएपनि इक्विटी भने कम्पनी आफैंले राखेको हो ।
यस परियोजनाका निर्देशक अनन्त आचार्यले पुराना सवारी साधन प्रतिस्थापन गरी नयाँ बस कम्पनीमा सेयर लिएका प्रतिस्थापित माइक्रोबस र टेम्पोका सञ्चालकले यसबाट निरन्तर लाभांश प्राप्त गर्ने बताए । यो व्यवस्था यातायात सञ्चालक, यात्रु, वातावरण सबैका लागि उपयुक्त रहेको उनको भनाई थियो । यी बसहरु विकलांग मैत्री छन् भने यात्रुहरुले कार्डबाट पनि बसको भाडा तिर्न सक्छन् । यो परियोजनाले सहरी केन्द्रहरुमा ट्राफिक व्यवस्थापन र पैदलयात्रुहरुका लागि उपयुक्त सडक पेटीको व्यवस्था गर्नेछ । यसका लागि एडीबीले २ करोड २३ लाख डलर सहयोग दिएको छ ।