घरायसी क्षेत्रलाई बिजुली दिएर ‘लोकप्रिय’ बनेका कुलमानले बुझेनन् उद्योगका दुःख
काठमाडौं, १७ कार्तिक । विगतमा विद्युत् प्राधिकरणको नेतृत्वले ‘बिजुली लुकाएको’ र आफूले त्यसलाई खोजेर वितरण गरेको भन्दै लोकप्रिय बनेका नेपाल विद्युत् प्राधिकरणका कार्यकारी निर्देशक कुलमान घिसिङको कामललाई विश्व बैंकको डुइङ विजनेस रिपार्टले भने कमजोर देखाएको छ । उद्योगले उपभोग गर्दै आएको बिजुली कटौती गरी घरायासी क्षेत्रमा बाँडेर स्वघोषित लोडसेडिङ अन्त्य गरी चर्चा कमाएका घिसिङले औद्योगिक क्षेत्रमाथि भने अन्याय गरेका छन् । उनले औद्योगिक क्षेत्रलाई डेडिकेटेड (समर्पित) लाइनका रुपमा बिजुली दिएको भन्दै महँगो शुल्क तिराउने, औद्योगिक क्षेत्रमा ब्ल्याक आउट गर्ने लगायतका काम गरी उद्यमीहरुलाई दुःख दिइरहेका छन् । नेपालमा उत्पादनमूलक उद्योगलाई धराशयी बनाई भारतबाट आयात बढाउन महत्वपूर्ण भूमिका निर्वाह गरेका कारण उनलाई भारतले राम्रो सहयोग गरी बिजुली निर्यात सम्झौता नवीकरण गरिदिइरहेको छ । कुलमान घिसिङलाई ठूलो सुधारकका रुपमा प्रचार गरिएपनि उनको दुर्नियत डुइङ विजनेस रिपोर्ट, २०२० मा झल्किएको छ ।
नेपालको औद्योगिक क्षेत्रलाई मास्दा स्वतः भारतीय उद्योगको पक्षपोषण हुने भारतीयहरुको बुझाइ छ । विद्युत् प्राधिकरणको कार्यकारी निर्देशक बनेपछि कुलमान घिसिङले आफ्नो कामको व्यवस्थापनभन्दा मिडिया व्यवस्थापनलाई बढी प्राथमिकता दिएको आरोप लाग्दै आएको छ । वितरण र प्रसारण प्रणाली सुधारमा उनको कार्यदक्षता शून्य देखिएको छ । चर्चा बटुल्न कहिले फिल्डमा स्थानीयसँग झगडा गरेको भिडियो भाइरल बनाउने, कहिले कसैको मोटरसाइकल पछाडि बसेर फिल्ड निरिक्षणमा हिँडेको जस्ता तमासा देखाउने गरेका छन् । तर घिसिङको कारण औद्योगिक क्षेत्र प्रताडित बन्न पुगेको छ ।
विश्व बैंकको डुइङ विजनेस रिपोर्टमा नेपाल १६ स्थान सुधार गरी ९४औं स्थानमा उक्लेको छ । राम्रो व्यवसायिक वातावरणका लागि अपरिहार्य सुलभ र विश्वसनीय विद्युत् आपूर्तिका सवालमा भने नेपाल समग्रतामा प्राप्त गरेको स्थानभन्दा निकै कमजोर देखिएको छ । औद्योगिक क्षेत्रले विद्युत् आपूर्तिमा समस्या भोग्नुपरेकाले नेपालको स्थान अझै कमजोर रहेको हो । सुलभ विद्युत् आपूर्तिमा नेपालको स्थान १९० देशमध्ये १३५औं स्थानमा छ । नेपालले कर्जा प्राप्ति र बाह्य व्यापारमा जस्तै सुधार नेपाल विद्युत् प्राधिकरणबाट औद्योगिक क्षेत्रको विद्युत् आपूर्तिमा भएको भए नेपाल ९० स्थान भित्रै रहने विश्लेषकहरु बताउँछन् । घिसिङले आफ्नो लोकप्रियताका लागि घरयासी क्षेत्रमा विद्युत् बाँडेर उद्योगधन्दा चौपट राख्ने नियतकै कारण विद्युत् आपूर्ति सम्बन्धि सूचकमा नेपाल निकै कमजोर देखिएको हो ।